พันธบัตรรัฐบาล (Government Bonds) คือ พันธบัตรที่ออกโดยรัฐบาลเพื่อระดมทุนสำหรับใช้ในโครงการต่างๆ ของรัฐบาล เช่น การสร้างโครงสร้างพื้นฐาน การบริหารจัดการหนี้สิน หรือการสนับสนุนการเติบโตทางเศรษฐกิจ ผู้ที่ซื้อพันธบัตรรัฐบาลจะถือว่าเป็นเจ้าหนี้ของรัฐบาล และจะได้รับดอกเบี้ยตามที่กำหนดไว้ และเมื่อครบกำหนดจะได้รับเงินต้นคืน
ประเภทของพันธบัตรรัฐบาล
พันธบัตรรัฐบาลมีหลายประเภท ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขและลักษณะการออก เช่น:
- พันธบัตรรัฐบาลอายุสั้น (Treasury Bills หรือ T-Bills): มีอายุไม่เกิน 1 ปี ออกจำหน่ายในราคาต่ำกว่ามูลค่าเต็มและไม่มีการจ่ายดอกเบี้ยระหว่างทาง
- พันธบัตรรัฐบาลอายุปานกลาง (Treasury Notes หรือ T-Notes): มีอายุระหว่าง 2-10 ปี จ่ายดอกเบี้ยทุก 6 เดือน
- พันธบัตรรัฐบาลอายุยาว (Treasury Bonds หรือ T-Bonds): มีอายุเกิน 10 ปี จ่ายดอกเบี้ยทุก 6 เดือน
- พันธบัตรที่ปรับอัตราดอกเบี้ยตามอัตราเงินเฟ้อ (Treasury Inflation-Protected Securities หรือ TIPS): พันธบัตรที่มีการปรับอัตราดอกเบี้ยตามอัตราเงินเฟ้อ ทำให้นักลงทุนได้รับผลตอบแทนที่สัมพันธ์กับอัตราเงินเฟ้อ
ข้อดีของการลงทุนในพันธบัตรรัฐบาล
- ความเสี่ยงต่ำ: รัฐบาลเป็นผู้ที่มีความน่าเชื่อถือสูง จึงมีโอกาสน้อยที่จะผิดนัดชำระหนี้
- รายได้ที่แน่นอน: พันธบัตรรัฐบาลให้รายได้จากดอกเบี้ยที่แน่นอนและเป็นระยะเวลา
- สภาพคล่องสูง: พันธบัตรรัฐบาลสามารถซื้อขายในตลาดรองได้ง่าย
- ป้องกันจากความผันผวนของตลาด: พันธบัตรรัฐบาลมีความผันผวนน้อยกว่าหุ้น
ข้อเสียของการลงทุนในพันธบัตรรัฐบาล
- ผลตอบแทนต่ำ: เมื่อเปรียบเทียบกับการลงทุนในหุ้นหรือพันธบัตรองค์กร ผลตอบแทนจากพันธบัตรรัฐบาลจะต่ำกว่า
- ความเสี่ยงจากอัตราดอกเบี้ย: หากอัตราดอกเบี้ยในตลาดสูงขึ้น ราคาของพันธบัตรรัฐบาลจะลดลง
- ความเสี่ยงจากเงินเฟ้อ: หากอัตราเงินเฟ้อสูงขึ้น กำลังซื้อของดอกเบี้ยและเงินต้นที่ได้รับจะลดลง
ความเสี่ยงในการลงทุนในพันธบัตรรัฐบาล
- ความเสี่ยงจากอัตราดอกเบี้ย (Interest Rate Risk): ราคาพันธบัตรจะเปลี่ยนแปลงตามอัตราดอกเบี้ยในตลาด
- ความเสี่ยงจากอัตราเงินเฟ้อ (Inflation Risk): หากอัตราเงินเฟ้อสูงขึ้น มูลค่าที่แท้จริงของผลตอบแทนจะลดลง
- ความเสี่ยงจากอัตราแลกเปลี่ยน (Currency Risk): สำหรับพันธบัตรรัฐบาลต่างประเทศ อัตราแลกเปลี่ยนที่เปลี่ยนแปลงอาจส่งผลกระทบต่อผลตอบแทน
เหตุผลที่ควรลงทุนในพันธบัตรรัฐบาล
- การรักษาความมั่นคงของเงินลงทุน: พันธบัตรรัฐบาลเป็นการลงทุนที่ปลอดภัย
- การสร้างรายได้ที่มั่นคง: เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการรายได้ที่แน่นอนและไม่ต้องการรับความเสี่ยงสูง
- การกระจายความเสี่ยง: ช่วยกระจายความเสี่ยงในพอร์ตการลงทุน
ช่องทางในการซื้อพันธบัตรรัฐบาล
- ตลาดแรก (Primary Market): ซื้อผ่านการประมูลของธนาคารกลาง หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
- ตลาดรอง (Secondary Market): ซื้อขายผ่านโบรกเกอร์ หรือสถาบันการเงินที่ได้รับอนุญาต
- สถาบันการเงิน: ธนาคารพาณิชย์ หรือสถาบันการเงินที่ได้รับอนุญาตเป็นตัวแทนขาย
- แพลตฟอร์มออนไลน์: บางประเทศมีแพลตฟอร์มออนไลน์ที่สามารถซื้อขายพันธบัตรรัฐบาลได้
พันธบัตรรัฐบาล คืออะไร